Breyten Breytenbach se siening van Afrikaans

In 'n persdebat in Nederland noem Breyten Breytenbach Afrikaans opnuut 'n "inheemse bastertaal" - siende dit volgens hom 'n kreoolse maaksel is wat ontstaan het in die monde van slawe, bediendes, plaaswerkers en boere. Interessant genoeg noem hy tog die "boere" daarby. Hierdie skewe beeld wat voortdurend deur liberaliste voorgehou word is reeds 'n soort evangelie wat niemand mag betwis nie. Dieselfde beeld word geskep in 'n onlangse publikasie onder redakteurskap van Daniel Hugo met die titel van Halala Afrikaans. Hoewel daar telkens so terloops verwys word na Nederlands as "die penwortel" van die verskillende taalwortels, word die klem geplaas op die invloed van Koi-San, slawetaal, Portugees-Maleis, en selfs Arabies as die formerende kragte waaruit Afrikaans tevoorskyn sou gekom het. Breytenbach sien Afrikaans as " 'n bruin taal, ontspruit aan die stam van Nederlandse dialekte", en ' 'n inheemse bastertaal". (Kyk die berig in Beeld: 30 April 2011, bl 18)
Hierdie verwronge kensketsing van Afrikaans word dikwels ingeklee met die aanhaling van 'n klompie woorde of uitdrukkings wat dan die argument klinkklaar moet "bewys". Die feit is dat alle tale woorde oorneem van ander tale en uit hulle omgewing - so ook Afrikaans tydens sy wordingsjare. Diverse vreemde invloede kan in enige taal uitgeken word, maar die kernvrae is: Wat is die geheelbeeld? Wat was die dominante invloed? Watter kultuur kan in Afrikaans die maklikste en die duidelikste erken word? Wat het die grootste bydrae gemaak tot die woordeskat, idiome en grammatika van Afrikaans? Hoe en waar en deur wie is Afrikaans ontwikkel as 'n skryftaal, 'n wetenskaplike taal, 'n kultuurtaal, 'n taal van die onderwys, 'n taal van godsdiens en gebed, en 'n taal van die digkuns en die letterkunde? Die antwoord op hierdie saakmakende vrae is nie "slawe, bediendes, of plaaswerkers nie". Dit is ook nie die Koi-San, die Hottentotte, of Maleiers wat Afrikaans ontwikkel het tot wat dit vandag is nie - dit is opsigtelik en duidelik. Maar die liberale denkers/skrywers/joernaliste wil Afrikaans graag die baadjie aantrek van "die bastertaal van 'n bastervolk" (en dit is hulle ras-georiënteerde woorde daarvoor!).
Sommige van die kommentators, soos Breytenbach, het miskien in gedagte dat hulle die saak vir Afrikaans sodoende makliker in die buiteland (veral in Nederland) kan verkoop. Die redenasie is: Maak dit kreools, maak dit 'n bastertaal, maak dit minder van 'n wit taal, en die Hollanders sal daarvan hou!
Die strategie is deursigtig en moreel verwerplik. Niemand wen veld deur leuens oor Afrikaans te versprei nie. In toekomstige aflewerings op hierdie werf, sal ons verder kommentaar lewer oor dié kwessie.

(Redakteur, 30 April 2010)
____________________________________________________________

Kultuur van revolusie en oorlog in SA

Die hofsaak waarin die ANC-Jeugleier Julius Malema (28 jaar oud) tereg staan op aanklagte van haatspraak het 'n hele paar ontstellende erkennings en feite aan die lig gebring. Dit is veral interessant dat die retoriek van die ANC se revolusionêre politiek steeds diep gewortel is in sy sosialistiese en kommunistiese verlede. In 'n onderhoud met die BBC het Malema onder andere gesê dat grond (plase) van boere afgeneem moet word sonder kompensasie. Dit is presies die Stalinistiese beleid wat in die Sowjet-Unie van die 1920's en 1930's toegepas is, en wat gelei het tot 'n verwoestende hongersnood in Rusland. 'n Soortgelyke beleid is in die sestigerjare deur Mao Tse Tung toegepas met die resultaat dat miljoene mense van honger omgekom het. Enkele punte om van kennis te neem na aanleiding van die hofsaak van April 2011 is die volgende:

1. 'n ANC-dokument wat in die loop van ondervraging aangehaal is stel dit dat die ANC steeds verbind is tot rasgedrewe herverdeling van grond - "The ANC places a high premium on the redistribution of land in both URBAN and RURAL areas." (Aanhaling uit 'n ANC-dokument in die hof)




2. Julius Malema het getuig dat hy reeds op agtjarige leeftyd in 1989 vir die ANC gewerf is, en van toe af intensief in die ANC se kultuur opgevoed is. Hierdie feit is bloot terloops genoem, maar dit verklap die peil van indoktrinasie wat daar in die revolusionêre politiek toegepas word. As kinders reeds van agtjarige ouderdom geleer word om revolusionêre liedjies te sing is dit nie moeilik om in te sien waar die aggressiewe houding van die Malema's vandaan kom nie.




3. 'n Skrywer wat hom by die ANC skaar, W Seroto, het erken "Revolution is still going on in our country (South Africa)". Die doel van die revolusie is dat "Colonialism of a certain type must be destroyed". Let wel, hierdie verskynsels moet vernietig word, nie hervorm word nie. "Kill the Boer" is natuurlik ook die taal van vernietiging - deel van die voortgaande revolusie.




4. Gwede Mantashe (Sekretaris-generaal van die ANC) het getuig: "Julius Malema has the right to say what they (sic!) want, because he is youth". Die ANC is dus nie van plan om roekelose retoriek, aanhitsing tot geweld en haatspraak soos dié van Malema te repudieer of teen te staan nie. Dus: die "jeug" kan sê wat hulle wil - al is Malema self reeds 28 jaar oud.




5. Gwede Mantashe (tans ook die voorsitter van die SA Kommunistiese Party) het in antwoord op 'n vraag gesê dat die doel van die "struggle songs" was "...to inspire and mobilise" - dus, om ANC-vegters te inspireer en te mobiliseer. Hierdie verduideliking is teenstrydig met Malema se verdedigingspan se argument dat hulle die lied sing om die stryd van die verlede te herdenk. Mantashe erken dus in sy getuienis dat die lied (Dubhula iBhunu of Skiet die Boer) die effek het om mense te mobiliseer. Dit gaan om baie meer as blote herdenking. Die lied word ook by alle soorte vergaderings, kongresse en saamtrekke gesing (volgens Malema se getuienis), en nie net by geleenthede waar die "struggle" herdenk word nie.




6. In ooreenstemming met die punte hierbo, het Malema in 'n stadium met groot klem getuig dat die ANC se struggle songs oorlogsliedere is."If you listen to them they are war songs", het Malema onder kruisverhoor verklaar.




7. Dit is dus heeltemal redelik om die volgende af te lei: Hierdie oorlogsliedere word gesing in belang van 'n voortgaande revolusie in Suid-Afrika, 'n verklaarde "oorlog" teen sekere vorme van apartheid en kolonialisme van vandag, waarteen ANC lede opgeroep word om te veg en om dood te maak; 'n "oorlog" waarvoor mense gemobiliseer moet word. Dit is wat redelik en logies afgelei moet word. In weerwil van al die ontkennings en vredespraatjies is dit die kern van die saak wat tydens die hofsaak aan die lig gebring is. (Daar is voortdurend deur ANC-lede in die hof ontken dat dit die doel en oogmerke sou wees, maar die ware oogmekre van dié revolusionêre beweging het in dieselfde hofsaak nietemin spontaan tot uiting gekom - deur die bepaalde uitsprake soos hierbo aangehaal. Die vredespraatjies word beslis weerspreek deur gepubliseerde stukke van die ANC, en deur die optrede of uitsprake van Julius Malema self. Soos hy inderdaad voor die BBC verklaar het: grond moet van boere weggeneem word SONDER KOMPENSASIE. Duideliker as dit kan dit nie gestel word nie.)

Redaksie, 4/2011.

_________________________________________________________________